Emerytowani druhowie Ochotniczych Straży Pożarnych mogą się ubiegać o nowe świadczenie ratownicze z tytułu wysługi lat w OSP. Jego wysokość to 200 złotych miesięcznie do emerytury. Należy jednak udokumentować określony w ustawie okres służby oraz wyjazdy na akcje. Świadczenie przysługuje od stycznia bieżącego roku, ale jest czas do września na złożenie wniosków i wyrównanie płatności.
Na podstawie art. 16 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych strażakowi ratownikowi OSP przysługuje świadczenie ratownicze, które ma być corocznie waloryzowane. Prawo do tego świadczenia mają strażacy OSP, którzy czynnie uczestniczyli jako członkowie OSP w działaniach lub akcjach ratowniczych.
Na początku lutego opublikowano rozporządzenie dotyczące świadczenia ratowniczego dla strażaków ratowników OSP. Pierwsze kroki ubiegania się o ten dodatek to udokumentowanie służby, potem trzeba będzie złożyć odpowiedni wniosek do komendanta powiatowego PSP.
Prawo do świadczenia ratowniczego przysługuje członkowi ochotniczej straży pożarnej, który:
1) brał bezpośredni udział w działaniach ratowniczych:
- w przypadku mężczyzn – przez co najmniej 25 lat
- w przypadku kobiet – przez co najmniej 20 lat oraz
2) ukończył:
- w przypadku mężczyzn – 65 lat,
- w przypadku kobiet – 60 lat.
Powyższe warunki należało spełnić do 31 stycznia 2021 r.
Jeżeli osoba, która była członkiem OSP nie spełniła powyższych przesłanek do 31 grudnia 2021 r. to okres, w którym brała bezpośredni udział w działaniach ratowniczych jako członek OSP może doliczyć do okresu, w którym brała bezpośredni udział w działaniach ratowniczych jako strażak ratownik OSP, a więc po 1 stycznia 2022 r.
Osoba ubiegająca się o świadczenie ratownicze musi wykazać stosowny okres bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych.
potwierdzeniem bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych jest:
1) od 1 stycznia 2022 r. – dokumentacja prowadzona przez PSP,
2) od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2021 r. – dokumentacja prowadzona przez PSP lub pisemne oświadczenie 3 świadków,
3) do 31 grudnia 2011 r. – pisemne oświadczenie 3 świadków,
zasady odnoszące się do osób powoływanych na świadków
Co najmniej jednym ze świadków musi być osoba, która pełniła funkcje publiczne lub była zatrudniona w urzędzie obsługującym organ administracji samorządowej w okresie, który ma potwierdzić bezpośredni udział wnioskodawcy w działaniach ratowniczych.
Ustawa o ochotniczych strażach pożarnych nie określa definicji „osoby pełniącej funkcję publiczną”, w związku z czym w tej kwestii należy posiłkować się innymi regulacjami oraz dorobkiem doktryny i orzecznictwa.
Zgodnie z art. 115 § 19 k.k. osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.
Z kolei na łamach ustawy z dnia 6 września 2002 r. o dostępie do informacji publicznej pojęcie osoby pełniącej funkcję publiczną winno być ujmowane szeroko i nie ogranicza się tylko do funkcjonariuszy publicznych, lecz obejmuje każdą osobę mającą związek z realizacją zadań publicznych, a nawet dopiero ubiegającą się o ich wypełnianie.
Za osobę pełniącą funkcję publiczną należy uznać każdego, kto pełni funkcję w organach władzy publicznej lub też w strukturach osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, jeżeli tylko funkcja ta ma związek z dysponowaniem majątkiem państwowym lub samorządowym albo zarządzaniem sprawami związanymi z wykonywaniem swych zadań przez władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują lub gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Nie ma przy tym znaczenia, na jakiej podstawie prawnej osoba wykonuje funkcję publiczną (patrz: wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2018 r., sygn. akt I OSK 169/18).
Ponadto świadkiem nie może być:
1) małżonek, rodzeństwo, wstępny, zstępny lub powinowaty do drugiego stopnia wnioskodawcy,
2) osoba związana z wnioskodawcą tytułem przysposobienia, opieki lub kurateli,
3) osoba pozostająca wobec wnioskodawcy w stosunku podrzędności służbowej,
4) osoba skazana prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione umyślnie przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
Oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”.
Świadczenie wypłacać będzie Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA:
- wypłata następuje miesięcznie, do 15. dnia każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym przyznano świadczenie ratownicze (art. 18 ust. 2 ustawy);
- zgodnie z art. 51. ust 1. ustawy, osobie, która złoży wniosek o przyznanie świadczenia ratowniczego w terminie 9 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, przyznaje się prawo do świadczenia ratowniczego od miesiąca wejścia w życie ustawy, o ile w miesiącu tym spełniała wszystkie niezbędne warunki do nabycia prawa do świadczenia ratowniczego.
Wzór wniosku o przyznanie świadczenia określa rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych z dnia 2 lutego 2022 r. (Dz.U. 2022R poz. 316) wydane na podstawie art. 17 ust.11 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych.
Więcej informacji oraz materiały pomocnicze dostępne są na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji